سرگیجه

سرگیجه

سرگیجه واژه‌ای است که برای شرح طیف وسیعی از علایم به کار می‌رود که این علایم شامل احساس منگی، بیهوشی، گیجی و تاب خوردن می‌شوند.
سرگیجه واژه خیلی صریحی نیست. وقتی فردی از سرگیجه شکایت می‌کند، درمانگر باید بداند که دقیقا منظور وی چیست. بسیاری افراد از این واژه برای توضیح احساسی که دقیقا بعد از ضعف کردن بروز کند، استفاده می‌کنند.
برخی دیگر زمانی از این واژه استفاده می‌کنند که احساس کنند خود آنها یا اتاق در حال تاب خوردن است. دلایل به مرز این حالت از خفیف تا فاکتورهای بسیار جدی‌تر طبقه‌بندی می‌شوند.

جروه توانبخش استاد حیدری-کم شنوایی۱-ترم اول شنوایی همدان

کم شنوایی1

مروری بر عملکرد دستگاه شنوایی :

دستگاه شنوایی به طورکلی به دوبخش تقسیم می شود:

الف) بخش انتقالی :

-  گوش خارجی
-  گوش میانی
-  گوش داخلی

ب ) بخش ادراکی :         

-   گوش داخلی (بخش حلزونی )
-   عصب صوتی  

واحداندازه گیری شدت صوت دسی بل ( db) نام دارد. که درفرکانس های مختلف موردارزیابی قرارمی گیرد .

سمعک(جزوه توانبخشی استادحیدری)-شنوایی ترم اول همدان

سمعک Hearing Aid

     تعریف:

سمعک وسیله ایست جهت تقویت صدا به مقداری که فرد کم شنوا بتواند از باقیمانده شنوایی خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند.و تا حد ممکن با افراد به شنوایی طبیعی نزدیک شود.

 هدف سمعک تنها تقویت و بلندی صدا نیست. بلکه امروزه در طراحی سمعک ها سعی بر این است که گفتار واضح تر در اختیار افراد استفاده کننده از سمعک قرار گیرد و در عین حال تقویت صداهای مزاحم محیطی کاهش یابد .

 قطعات سمعک

سمعک دارای سه قطعه ی مهم است: میکروفون، مدار پردازنده و بلندگو (رسیور).

 البته اجزای دیگری همچون ولوم صدا، کلید برنامه، هوک و... نیز در سمعک‌هایی موجود می‌باشد که جزو ابزار جانبی سمعک به شمار می‌رود.

میکروفون(Microphone)

کار میکروفون سمعک دریافت امواج صوتی و تبدیل آنها به سیگنال های الکتریکی است.

تقویت کننده   (Amplifier(

در مدار پردازنده سمعک تمامی سیگنال های الکتریکی دریافت شده از سوی میکروفون پردازش و سپس تقویت می شوند.

بلندگو  Receiver

بعد از پردازش و تقویت سیگنال های الکتریکی، این سیگنال ها به وسیله ی بلندگوی سمعک دوباره به امواج صوتی تبدیل و به گوش استفاده کننده ارایه    می گردد.

انواع سمعک

سمعک ها بر حسب سایز ، جایگاه قرارگیری در گوش ، میزان تقویت صدا به 5 دسته کلی تقسیم می شوند:

 1- سمعک پشت گوشی  ( Behind The Ear Hearing Aid (BTE

2.سمعک داخل گوشی (In The Ear Hearing Aid (ITE-)

In The Ear (I.T.E) الف ) داخل گوش

 In The Canal (I.T.C) ب ) داخل کانال

Completely In The Canal (C.I.C) ج ) کاملا ً داخل کانال

3.سمعک جیبی (Body Worn Hearing Aid (BW)

Eye Glass Hearing Aid سمعک عینکی4.

Canal Receiver Technology – CRT   5.

1- سمعک پشت گوشی

سمعک های پشت گوشی شامل یک جلد پلاستیکی مقاوم است که پشت لاله گوش قرار می گیرد و به یک قالب که در قسمت گوش خارجی قرار می گیرد،متصل است . صدای سمعک از طریق لوله به قالب منتقل می شود و سپس به گوش می رسد . این گروه از سمعک ها به دلیل سهولت در استفاده، برای تمام رده های سنی مناسب هستند . کم شنوائیهای ملایم تا عمیق را پوشش می دهند . بهترین سمعک برای کودکان و اطفال هستند زیرا قابلیت اتصال به وسایل کمک شنوایی مانند FM را دارند.

آخرین تحول سمعک های پشت گوشی ، سمعک های فیتینگ گوش بازOpen Fittingهستند.(سمعکهای سمعک های بسیار کوچکی هستند که دیده نمی شوند و پشت لاله گوش قرار می گیرند)

2- سمعک های داخل گوشیI.T.E:

الف ) داخل گوشI.T.E:

در این سمعک ها قطعات در جلد کوچکی قرار گرفته اند . این سمعک در گوش خارجی جای می گیرد و بخشی از آن وارد کانال گوش می شود. برای کم شنوائی های ملایم تا شدید مورد استفاده قرار می گیرد . اصوات از طریق رسیور ( بلند گو ) به کانال گوش هدایت می شود. کنترلها و ولوم این سمعک نسبت مدلهای پشت گوشی کوچکتر است  به جزسمعک های Open Fitting

ب ) داخل کانال :I.T.C

تمامی قطعات این سمعک ها در جلد کوچکی نصب می شوند که از ابتدای کانال گوش شروع می شود و به سمت داخل کانال ادامه دارد. اصوات از طریق رسیور به سمت پرده گوش هدایت می شوند . این نوع سمعک از سمعک درون صدفه کوچکتر است و برای کم شنوائی های ملایم و متوسط و نسبتاً شدید مورد استفاده قرار می گیرد.

ج ) سمعک کاملا ً داخل کانال C.I.C:

تمامی قطعات در جلد کوچکی قرار دارند که کاملا ً داخل کانال گوش جای می گیرد (نا مرئی) رسیور نیز در کانال گوش قرار می گیرد . این سمعک ها کوچکترین سایز را دارند و به دلیل فضای کمتری که برای باطری و سایر قطعات دارند، برای افت های شدید و عمیق مناسب نیستند زیرا این دسته ازکم شنوایان نیاز به سمعک های قویتر دارند.

به طور کلی استفاده از سمعک های داخل گوشی ( هر سه دسته آن ها ) برای اطفال توصیه نمی شود زیرا قرار گیری آنها در گوش اطفال و کودکان به راحتی استفاده از سمعک پشت گوشی نیست. ضمن اینکه مرتباً با رشد کودک لازم است قالب (پوسته سمعک) مرتباً تعویض شود.

3- سمعک جیبیBW

در این نوع سمعک ، میکروفون و تقویت کننده درون محفظه ای نصب شده که در داخل جیب قرار می گیرد.

رسیور آن توسط سیمی به سمعک متصل می شود و به وسیله قالب داخل گوش فرد قرار می گیرد.

برای کم شنوائیهای متوسط تا عمیق مورد استفاده قرار می گیرد . امروزه استفاده از این سمعک معمول نیست و

در مواردی برای آن دسته از کم شنوائیها ی عمیق تجویز می شود که امکان استفاده از انواع دیگر را ندارند.

4. سمعک های عینکی

این نوع سمعک در درون دسته عینک قرار دارد و از طریق قسمت استخوانی پشت لاله گوش تقویت را انجام میدهد. امروز از این نوع سمعک امروزه چندان مرسوم نیست و میتوان گفت این نوع سمعک هم رو به انقراض میباشد.

Canal Receiver Technology - CRT 5.

در نگاه اول این سمعک ها مشابه سمعک های پشت گوشی هستند اما تفاوت اصلی آنها با سمعک پشت گوشی این است که رسیور (بلندگو) این سمعک ها در کانال گوش قرار گرفته است و یک سیم بسیار ظریف جایگزین لوله قالب موجود در سمعک های پشت گوشی شده است.

سمعک های CRT برتری هایی نسبت به سایر انواع سمعک های داخل گوشی و پشت گوشی دارند.

 مورد اول این است که در سمعک هایCRT  صدای صاف تر با کیفیت بهتر نسبت به انواع مرسوم پشت گوشی در اختیار بیمار قرار میگیرد.

برتری دیگر سمعک های CRT  نسبت به سایر انواع سمعک ، سایز کوچک آنهاست. در واقع سمعک های پشت گوشی کوچکی هستند که کاملا" پشت لاله گوش قرار میگیرند  پنهان می شوند) و سیمی که رسیور سمعک را به رسیور قرار گرفته در گوش وصل می کند، بسیار ظریف و کاملا" ناپیدا است.

سومین برتری سمعک های CRT این است که آمیخته با تکنولوژی Open Fitting  هستند. یعنی بر خلاف سمعک های پشت گوشی مرسوم نیاز به قالب گیری ندارند، بنابراین فرد استفاده کننده، از اثر انسداد آزرده نمیشود

چهارمین برتری سمعک های CRT عدم امکان وقوع فیدبک به دلیل فاصله زیاد بین میکروفون (که داخل بدنه سمعک قرار گرفته است) و رسیور سمعک (در کانال گوش قرار می گیرد) است.

انواع مدارات سمعک

سمعک ها بر اساس نوع مدار به سه دسته تقسیم می شوند:

1- آنالوگ Analog

2- قابل برنامه ریزی Programmable

3-دیجیتال Digital

سمعک های آنالوگ

سمعک های آنالوگ امواج صوتی را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل می کند و این سیگنالها ی الکتریکی به آمپلی فایر ارسال می شود . این سمعک ها دارای تنظیم صدا و کنترل زیر و بم می باشند و تنها امکان تنظیم یک برنامه در آنها وجود دارد.

سمعک های قابل برنامه ریزی

سمعک های آنالوگی هستند که به وسیله کامپیوتر تنظیم می شوند و امکان تنظیم بیش از یک برنامه در این گروه وجود دارد.

سمعک های دیجیتال

این دسته از سمعک ها امواج صوتی دریافت شده را قبل از تقویت به کد های عددی تبدیل می کنند ،درست مانند یک کامپیوتر . به دلیل اینکه کدهای عددی ، اطلاعات زیر و بمی یا بلندی صدا را در بر می گیرند ، بنا براین سمعک های دیجیتال در فرکانسهای مختلف قابل تنظیم هستند .

مدارات دیجیتال امکان تنظیم بیشتری را برای ادیولوژیست بر حسب نیاز بیمار و شرایط محیطی مختلف فراهم می کند .

تجویز سمعک
-مقدّمات تجویز و بکارگیری سمعک

-شنیدن صدای جدید و یا صداهایی که مدتها نمی شنیدید

-برنامه زمان بندی

-شنیدن در محیط های پر سر و صدا

راهکارهایی برای افزایش طول عمر سمعک
1. سمعکتان را به دیگران قرض ندهید .
2. سمعک را با یک پارچه نرم و بدون پرز پاک کنید .
3. مراقب باشید که آب و یا مواد پاک کننده به داخل سمعکتان نرود و سمعک را در داخل آب فرو نبرید .
4. هنگام استحمام کردن و یا وضو گرفتن و شستن صورت سمعک را از گوش خود خارج کنید.
5. از تماس لوسیون و اسپری و موادی که بعد از اصلاح صورت به کار میرود با سمعک جلوگیری نمائید .
6. گوش را مرتبا از جرم پاک نمائید ، چون جرم گوش ممکن است داخل سمعک رفته و باعث خراب شدن قطعات الکترونیکی سمعک گردد که نیاز به تعمیر و صرف هزینه های سنگین خواهد بود .
7. اگر ترشح جرم در گوش شما زیاد است ، شاید نیاز باشد هر سه یا شش ماه یکبار برای شستشوی گوش به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید .
8. هرگز سمعک را در معرض رطوبت ، هوای خیلی سرد و یا هوای خیلی گرم قرار ندهید ، همچنین از قرار دادن سمعک در مقابل نور مستقیم آفتاب یا نزدیک رادیاتور شوفاژ و دیگر منابع گرمایی خودداری نمائید .
9. هنگام عکسبرداری ( رادیوگرافی ، سی تی اسکن ، ام آر آی ) و یا درمان با دستگاه هایی که دارای هر نوع تشعشع می باشند و سمعک را از خود خارج نمایید .
10. در هنگام استفاده از سشوار ، سمعک را از گوش خود بیرون آورید .
11. هنگام استحمام و شنا کردن و بارندگی شدید از سمعک استفاده نکنید .
12. سمعک را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی قرار دهید .
13. برای افزایش کارآیی سمعک ، بهتر است حداقل چهار یا شش ماه یکبار آن را برای بررسی و سرویس به محل ساخت تحویل نمایید .
14. هرگز باطری ها را با فشار داخل سمعک نگذارید .
15. عمر باطریها از 5 روز تا 3 هفته میباشد . ( البته با توجه به سایز و نوع و مدت استفاده ) .
16. از باطریهای غیر استاندارد مثل باطری ساعت هرگز استفاده ننمایید .
17. دقت نمایید که باطریهایی که تهیه میکنید تاریخ مصرف داشته باشد .
18. توجه داشته باشید که باطریهای سمعک به یکباره از کار می افتد و همیشه یک بسته باطری نو به همراه داشته باشید .
19. باطریهای استفاده شده را دور بیاندازید و آنها را دور از دسترس کودکان قرار دهید و در صورت بلعیده شدن فورا به پزشک مراجعه نمایید.
20. مراقب باشید که هیچ نوع فشاری به سمعک وارد نشود چون سمعک دستگاه ظریفی است و هر گونه فشاری ممکن است موجب شکستگی جلد آن شود .
21. برای رفع اشکال سمعک خود حتما به متخصص مراجعه نمایید . هر نوع اقدام غیر متخصصانه در تعمیر سمعک می تواند موجب خرابی بیشتر و بالا رفتن هزینه تعمیر شود .
22. هنگام گذاشتن و یا در آوردن باطری حتما پشت میز بنشینید ، این امرمانع از افتادن سمعک یا باطری از دستتان به روی زمین میشود .
23. اندازه باطری ها عبارتند از : (5-10-13-312-675 ) و برای مشخص شدن سایز باطری ها از کدهای استانداردی استفاده می شود .
24. در زمان استفاده از داروهای گوش ( قطره ، کرم موضعی ) استفاده از سمعک را بصورت موقت قطع کنید .
25. در صورت تعرق زیاد سمعک را هر نیم و یا یک ساعت یکبار از گوش خارج نموده و پس از خشک کردن کانال گوش و سمعک مجددا آن را استفاده نمایید .
26. زمانیکه سمعک را برای مدت طولانی استفاده نمی کنید باطری آنرا حتماخارج نمایید تا در داخل سمعک سولفاته نشود .

برطرف کردن مشکلات

وجود پارازیت NOISE) )

1-انرژی باتری کاهش یافته و یا تمام شده باشد (باتری تعویض گردد).

2-یکی از قطعات سمعک خراب شده باشد (به متخصص سمعک مراجعه شود).

سوت زدن (فیدبک)

1-سرومن زیاد در کانال گوش باشد (به متخصص مربوطه مراجعه کنید).

2-سمعک به درستی تنظیم نشده باشد (به متخصص سمعک مراجعه کنید).

3-اندازه مجرای گوش شما تغییر کرده است (به متخصص سمعک مراجعه کنید).

صدا به اندازه کافی بلند نباشد

1-انرژی باتری کاهش یا تمام شده باشد. (باتری تعویض گردد)

2-کانال صوتی سمعک مسدود باشد (کانال صوتی تمیز گردد و به متخصص سمعک مراجعه شود).

3-سمعک شل شده باشد و به درستی در گوش قرارنگرفته باشد (سمعک را درآورده و مجدداً  داخل گوش قرار دهید.

4-سرومن زیاد در گوش باشد. (به متخصص مربوطه مراجعه شود).

5-یکی از قطعات سمعک خراب شده باشد (به متخصص سمعک مراجعه شود).

6-وضعیت سمعک شنوایی شما تغییر کرده است. (به متخصص سمعک مراجعه شود).

چند نکته:

سیستم های تله لوپ

مکانهای عمومی مثل عبادتگاه هاو فرودگاه ها می توانند به سیستم تله لوپ مجهز باشند و اگر سمعک به تله کویل مجهز باشد، سیستم تله لوپ پیامهای صوتی را مستقیماً به سمعک بیمار منتقل می کند و دیگر سر و صدای اضافی شنیده نمیشود.

سیستم های FM

سیستم FM می تواند شنیدن صدای گوینده را تسهیل کند. سیستم FM صدای گوینده را از طریق یک میکروفن جمع آوری کرده و آن را به شکل سیگنالهای رادیویی به استفاده کنندگان سمعک منتقل می کند. استفاده از سیستم FM حتی برای افراد طبیعی نیز مفید بوده و درک گفتار را بهبود می بخشد.

 ابداع سمعکی که شنوایی را از طریق دندان ممکن می کند

مرکز پزشکی در کالیفرنیا ابزاری کوچک را ابداع کرده است که دور دندان قرار گرفته و امواج صوتی را از طریق میکروفن کوچکی که در گوش فرد قرار دارد دریافت کرده و آنها را به امواج ارتعاشی تبدیل می کند.

این امواج سپس از میان دندانها و استخوانهای فک حرکت کرده و خود را به حلزون گوش می رساند که در نهایت از این طریق به مغز وارد شده و به صوت تغییر شکل پیدا می کنند

شنوایی شناسی صنعتی-جزوه امتحان توانبخشی استاد حیدری

شنوایی شناسی صنعتی

آلودگی صوتی شایعترین علت کاهش شنوایی اکتسابی بالغین است . این بیماری هنگامی که به گوش آسیب رسانید دیگر قابل درمان نیست ؛ ولی قابل پیشگیری است . اصولاً سر و صدای زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس زا است که نه تنها بر سیستم شنوایی بلکه بر کل بدن انسان اثر می گذارد . بدین صورت که باعث تحریک سیستم اعصاب مرکزی ، تأثیر بر سیستم غده هیپوفیزوآدرنال ،‌ایجاد اختلالات هورمونی و عدم سلامت می شود و هنگامی که باعث کاهش شنوایی شود ، شخص نمی تواند به راحتی با افراد اجتماع ارتباط برقرار کند و این خود باعث کاهش کیفیت زندگی و سلامت روانی او می شود و باری را بر دوش اجتماع و جامعه می گذارد.